Als programmateam willen we duurzaamheid breed benaderen

Duurzaamheid en rentmeesterschap is een van de pijlers van het Koersplan van CVO. Die pijler komt niet uit de lucht vallen. ‘In het gedachtengoed van CVO en in de bronnen van waaruit wij werken, isrentmeesterschap een heel mooi leidmotief’, vertelt Eric Dekker, algemeen directeur van het Comenius College. Hij is voorzitter van het programmateam De Groene Afspraak dat als taak heeft het beleid rondom duurzaamheid de komende jaren verder te ontwikkelen. ‘Tegelijkertijd zien we dat generaties vóór de leerlingen die nu bij ons in de schoolbanken zitten er in zekere zin best een potje van hebben gemaakt’, vervolgt Eric. ‘Dat is niet houdbaar, als mensheid moeten we echt iets ‘Als programmateam willen we duurzaamheid breed benaderen’ veranderen richting de toekomst. Dat wordt ook onderstreept door de overheid, die het onderwijsveld opdracht heeft gegeven om het duurzaamheidsbeleid steviger te positioneren.’ Annemarie Pots, manager Huisvesting, Facilitair & Inkoop bij de CVO Shared Service Organisatie, zit ook in het programmateam. Zij vult aan: ‘Ze zeggen wel eens: wij zijn de eerste generatie die echt iets merkt van klimaatverandering en we zijn ook de laatste generatie die echt iets kan doen om het tij te keren. Dat klinkt misschien zwaar, maar eigenlijk is dat wel de realiteit. De urgentie is groot. Het onderwijs heeft hierin een grote verantwoordelijkheid.’ Het is duidelijk dat scholen die verantwoordelijkheid ook voelen én nemen. Uit een recente enquête onder schoolleiders blijkt dat 75 procent van de scholen afgelopen jaar
op een of andere manier bezig is geweest met duurzaamheid.

Brede benadering van duurzaamheid

‘Bij duurzaamheid denken we al snel aan zonnepanelen, groene daken, isoleren, besparen van water, papier en energie, en wat al niet meer. En de organisatie is hier ook volop mee bezig’, vertelt Annemarie Pots: ‘We investeren bijvoorbeeld in energiebesparende maatregelen en zoeken in nieuwbouwprojecten naar manieren om scholen (bijna) energieneutraal te maken. Ook kijken we naar mogelijkheden om met leveranciers afspraken te maken over duurzaamheid. Maar duurzaamheid gaat niet alleen over gebouwen en bedrijfsvoering. Als programmateam hebben we de ambitie om het onderwerp duurzaamheid op een bredere manier te benaderen. Een raamwerk dat ons daarbij gaat helpen, is de Whole School Approach (WSA). De WSA maakt duidelijk dat duurzaamheid óók gaat over het curriculum, pedagogiek en didactiek, professionele ontwikkeling en schoolomgeving.’ Eric Dekker vult aan: ‘Wij zijn met de WSA in aanraking gekomen via Miranda Buitelaar, een collega die afgelopen jaar is overleden. Als je het hebt over iemand die zich altijd heel gepassioneerd inzette voor duurzaamheid en nadacht over rentmeesterschap, is zij het wel.’

Autonomie voor scholen

Het programmateam realiseert zich dat er nog wel wat zendingswerk te doen is om iedereen mee te nemen in de WSA. Dat bleek bijvoorbeeld ook tijdens een tweedaagse in november voor de algemene directies en de raad van bestuur. Eric: ‘Voor veel directieleden was de uitleg over de WSA een eyeopener. Op veel scholen wordt er bijvoorbeeld al wel gewerkt aan het inzamelen van plastic of het verminderen van watergebruik, maar dat je op zoveel meer manieren kunt nadenken over duurzaamheid, was toch wel nieuw.’

Duurzaamheid gaat niet alleen over gebouwen en bedrijfsvoering. Als programmateam hebben we de ambitie het onderwerp duurzaamheid op een bredere manier te benaderen.

Het programmateam wil overigens zeker niet voorschrijven wat scholen moeten gaan doen op de verschillende aspecten van duurzaamheid. Eric: ‘Er blijft een grote mate van autonomie voor scholen om invulling te geven aan hun eigen duurzaamheidsbeleid. Niet elke school zal in dezelfde mate en in hetzelfde tempo werken aan die verschillende aspecten, maar vanuit de verenigingsgedachte willen we wel samen gaan optrekken. Als programmateam willen we ervoor zorgen dat scholen elkaar weten te vinden, goede ideeën uitwisselen en elkaar inspireren. Daarbij willen we ons laten begeleiden door een partij die veel ervaring heeft met de WSA en met het ontwikkelen van duurzaamheidsbeleid binnen het onderwijs.’

We doen dit sámen

Ella Noordhoek, directeur bedrijfsvoering van Accent en eveneens lid van het programmateam: “De partij waarmee we nu in gesprek zijn, heeft allerlei ideeën hoe je dit op een goede manier kunt uitdragen en hoe je mensen kunt verbinden. Eén ding is duidelijk: we gaan actief de samenwerking zoeken met gedreven en enthousiaste leerlingen, docenten, medewerkers en vestigingsdirecteuren. Iedereen die dit leuk en interessant vindt, kan helpen om dit balletje te laten rollen. Met elkaar gaan we het programma voor de komende jaren bedenken en ontwikkelen. Het moet aansluiten bij ieders interesse en kennis en bij wat we met elkaar belangrijk vinden. Als programmateam zijn wij er vooral om te stimuleren, te accommoderen en te faciliteren om datgene wat er al is te laten bloeien. Onze ambitie: zorgen dat alle scholen op alle aspecten van de WSA stappen kunnen zetten en vooruitgaan.” Dirk de Jong, beleidsadviseur bij de beleidsstaf van CVO en secretaris van het programmateam, voegt daaraan toe: “Tijdens de LeerlingTop die CVO georganiseerd heeft, gaven leerlingen heel duidelijk aan dat ze duurzaamheid een belangrijk thema vinden. We weten ook dat een deel van de jongeren klimaatstress heeft. Hoe fijn is het als leerlingen ervaren dat ze binnen hun eigen school echt iets kunnen doen, bijvoorbeeld door zich aan te sluiten bij een greenteam. Dat kan een gevoel van grip geven. Dat er ook met hun ideeën en gedachten iets gebeurt, vind ik heel belangrijk.”

We weten dat een deel van de jongeren klimaatstress heeft. Hoe fijn is het als leerlingen ervaren dat ze binnen hun eigen school echt iets kunnen doen.

Dirk de Jong, beleidsadviseur bij de beleidsstaf van CVO en secretaris van het programmateam, voegt daaraan toe: “Tijdens de LeerlingTop die CVO georganiseerd heeft, gaven leerlingen heel duidelijk aan dat ze duurzaamheid een belangrijk thema vinden. We weten ook dat een deel van de jongeren klimaatstress heeft. Hoe fijn is het als leerlingen ervaren dat ze binnen hun eigen school echt iets kunnen doen, bijvoorbeeld door zich aan te sluiten bij een greenteam. Dat kan een gevoel van grip geven. Dat er ook met hun ideeën en gedachten iets gebeurt, vind ik heel belangrijk.”